Modelrecht: hoe kun je je tekening of model beschermen? 

Ben je productontwerper, vormgever of designer en heb je een nieuw model of tekening voor een gebruiksvoorwerp gemaakt? Dan is het slim om deze creatie vast te leggen in een modelregistratie. Zo valt je werk onder het tekeningen- of modellenrecht, in het kort modelrecht genoemd. Op deze manier voorkom je dat een andere partij jouw model of tekening ongestraft over kan nemen.

Wat is modelrecht?

Modelrecht is een exclusief recht, dat officieel het tekeningen- en modellenrecht heet. Het modelrecht valt onder het overkoepelende intellectueel eigendomsrecht en is een manier om het nieuwe uiterlijk (de vormgeving) van een gebruiksvoorwerp te beschermen. Het modelrecht beschermt tekeningen en modellen van dat nieuwe uiterlijk. Onder de noemer ‘tekening’ vallen bijvoorbeeld patronen of dessins op tegels of behang. Dit zijn tweedimensionale modellen. Voorbeelden van driedimensionale modellen zijn de vormgeving van een mobiele telefoon, tafel of horloge.

Wat is het verschil tussen modelrecht en auteursrecht?

Auteursrecht en modelrecht hebben veel van elkaar weg. Beide rechten beschermen de maker van een uniek product en op bepaalde producten kan zowel het auteursrecht als het modelrecht rusten. Het belangrijkste verschil tussen modelrecht en auteursrecht is dat auteursrecht automatisch ontstaat zodra het product gecreëerd wordt. Modellenrecht pas gaat pas in als je je model of tekening officieel hebt geregistreerd. Op die manier ligt vast vanaf welk moment jij het exclusieve modelrecht hebt. Dat bewijs is een groot voordeel ten opzichte van het auteursrecht, mocht het zover komen dat iemand er zonder toestemming met jouw creatie vandoor gaat.

Welke tekeningen of modellen vallen onder het modelrecht?

Het modellenrecht is van toepassing op bijna alle productcategorieën. Onder andere de ontwerpen van de volgende gebruiksvoorwerpen komen in aanmerking voor bescherming onder het modelrecht: consumentenproducten, elektronische apparatuur, telefoons, verpakkingen, meubels, gereedschappen en voertuigen. Je kunt ook een onderdeel van een dergelijk voorwerp beschermen, net als een tekening of patroon dat op een gebruiksvoorwerp geplaatst kan worden.

Waarom is het belangrijk om je model te beschermen?

Deze vraag is eenvoudig te beantwoorden: je voorkomt ermee dat anderen misbruik kunnen maken van jouw creatie. Bescherm je je model of tekening niet, dan heb je geen poot om op te staan als iemand anders de markt opgaat met jouw idee. Dat betekent voor jou een enorm verlies aan inkomsten en veel verloren tijd. Zorg daarom dat je je tekening of ontwerp zo snel mogelijk registreert, zodat het onder het modelrecht valt.

Modelrecht aanvragen in de Benelex: hoe werkt dat?

Bij BOIP, Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom, kun je je tekening of ontwerp vast laten leggen in een modelregistratie voor de Benelux-landen. Daarmee krijg je het exclusieve recht op het gebruik van dit ontwerp. Als anderen hier misbruik van willen maken, kun je je model daartegen beschermen. Een modelregistratie is vijf jaar geldig en kan steeds met vijf jaar worden verlengd, tot een maximale periode van vijfentwintig jaar.

Modelrecht aanvragen wereldwijd

Wil je je model of tekening in alle EU-landen beschermen? Dat kan via de EUIPO, Bureau voor Intellectuele Eigendom van de Europese Unie. Buiten de EU kun je per land modelbescherming aanvragen. Dat kan via de World Intellectual Property Organization (WIPO).

Aan welke voorwaarden moet je model of tekening voldoen?

Wil je je model of tekening beschermen? Dan moeten ze aan enkele voorwaarden voldoen:

• De tekening of het model moeten nieuw zijn.
• Ze moeten een eigen karakter hebben en mogen niet lijken op een model of tekening die al bestaat.
• Het modelrecht beschermt alleen de vormgeving van een product, niet de techniek. Technische producten vallen onder het octrooirecht.
• Wil je weten of je model al bestaat? Dat kun je checken in het modellenregister van BOIP.

Hoe je Modelrecht gebruikt om je intellectuele eigendom te beschermen

Het modelrecht is een handig instrument dat je kan gebruiken om je intellectuele eigendom te beschermen. Het modelrecht beveiligt je recht op originaliteit en unieke ontwerpen, het modelrecht is een beperkte duurrecht dat je als maker en eigenaar van het ontwerp beschermt tegen kopiëren door anderen.

Als je je intellectuele eigendom wilt beschermen, is het belangrijk om de juiste procedure te volgen om je modelrecht te registreren. Door je modelrecht te registreren, kun je ervoor zorgen dat je intellectuele eigendom beschermd is tegen modelrecht inbreuk. Als je je modelrecht geregistreerd hebt, kun je een claim indienen bij een rechter als iemand je intellectuele eigendom kopieert.

Wel is het belangrijk om te onthouden dat het modelrecht je intellectuele eigendom niet volledig beveiligt. je moet ook andere strategieën zoals octrooien, merknamen, copyright en handelsgeheimen gebruiken om je intellectuele eigendom te beschermen. Door een combinatie van verschillende strategieën te gebruiken, kunt je je intellectuele eigendom goed beschermen.

Voordelen van Modelrecht voor bedrijven

Modelrecht is een uniek en veelzijdig instrument dat je bedrijft helpt bij het beheren van je intellectuele eigendom. Door deze wet te gebruiken, kun je je producten, diensten of technologieën beschermen tegen namaak en oneerlijke concurrentie. Daarnaast kan je bedrijf ook haar rechten en verplichtingen uitdrukkelijk vastleggen met betrekking tot het gebruik en de verkoop van je producten. Lees ook meer over positionering en copyright.

De wet biedt een breed scala aan beschermende maatregelen die je bedrijf kan gebruiken om je innovatieve ideeën te beschermen. Zo kan je bedrijf je producten, diensten of technologieën beveiligen tegen kopiëren of vervalsen. Bovendien kan de wet ook worden gebruikt om bepalingen te maken over het gebruik en de verkoop van producten, om te voorkomen dat je bedrijf met een concurrentie- of klantvoordeel worden benadeeld.

Modelrecht is een kostenefficiënte manier voor je bedrijf om intellectuele eigendomsrechten te beschermen. In tegenstelling tot andere vormen van intellectuele eigendomsbescherming, zoals octrooien, vereist modelrecht geen dure aanvraagprocedures.

Modelrecht inbreuk: wat kun je doen?

Stel, je hebt je model of tekening vastgelegd bij BOIP, maar je ontdekt toch dat een andere partij je werk zonder je toestemming gebruikt. Dan is er sprake van modelrecht inbreuk. Schakel in dat geval direct een gespecialiseerde advocaat in, die je kan helpen om de juiste juridische stappen te zetten. Waarschijnlijk begint hij of zij met het sturen van een sommatiebrief naar de partij die inbreuk maakt op je modelrecht. In deze brief geef je ook meteen je eisen aan. Zo kun je bijvoorbeeld winstafdracht of schadevergoeding eisen. Kom je er niet uit met de tegenpartij, dan kun je uiteindelijk naar de rechter stappen om zo je gelijk te halen.

Kijk voor meer  informatieve artikelen veder in onze kennisbank. Zo kan je eenvoudig je bedrijfsnaam checken of bij de specialisten van Brandio een merk-op-maat-traject aanvragen.